Hoe komen de brandstofprijzen tot stand?

Het is de regering die de officiële brandstofprijzen bepaalt. Geen enkel merk of leverancier mag aan de consument meer vragen dan die officiële prijs, maar lager gaan is geen probleem.

De prijs van de ruwe aardolie

Voor de Europese markt dient de prijs van de Brentolie als referentie om de prijs van een vat ruwe olie te bepalen. Het zwarte goud blijft natuurlijk de grondstof, maar de brandstofprijzen zijn niet rechtstreeks gelinkt aan de prijs van de ruwe aardolie. De prijzen op de internationale markt voor aardoliederivaten spelen een grotere rol.

De raffinageprijs

Aardolie wordt pas bruikbaar na verwerking. De raffinagekosten hangen af van de raffinagecapaciteit in een bepaalde regio.

Productprijzen bij het verlaten van de raffinaderij

De meeste raffinaderijen van continentaal Europa bevinden zich in Nederland, België en Duitsland. Bijgevolg worden op de dichtbij gelegen markt van Rotterdam de eindproducten van ruwe aardolie genoteerd. Denk daarbij aan stookolie, kerosine, benzine, enz.

Die prijzen schommelen voortdurend onder invloed van vraag en aanbod, het verbruik, de politieke context, seizoensschommelingen, de beschikbaarheid van de producten en speculatie. De marktprijzen worden dagelijks gepubliceerd in Amerikaanse dollar.

Ook de FOD Economie van ons land berekent dagelijks deze “kostprijs” per liter, die maar een fractie van de prijs aan de pomp is. Voor benzine gaat het bijvoorbeeld om 26%.

Aangezien de producten in dollar worden aangekocht, maar aan de pomp in euro verkocht, kan ook de evolutie van de wisselkoersen de prijs voor de consument doen stijgen.

De distributiemarge

Ook de kosten om brandstoffen te distribueren (transport, opslag, tankstations), van bij de producent tot bij de eindverbruiker, liggen wettelijk vast in de zogeheten programmaovereenkomst. Deze maximale bruto distributiemarge schommelt momenteel rond 11% van de prijs aan de pomp.

Bijdragen

Er worden door de overheid ook allerlei bijdragen geïnd, bijvoorbeeld voor het beheer van de strategische voorraden (APETRA) of voor bodemsanering (BOFAS). Ze vertegenwoordigen 1% van de consumentenprijs.

Heffingen

De staat heft allerlei belastingen op brandstoffen. Soms gaat het om vaste bedragen (zoals de accijnzen), soms evolueert de belasting mee met de prijs van het product (zoals de btw van 21%).
Alle belastingen samen vertegenwoordigen momenteel 62% van de prijs die je betaalt voor een liter benzine en 55,4% bij diesel. Hoe meer de prijs aan de pomp daalt, hoe hoger het aandeel van de belastingen.