Waarom maken bedrijven gebruik van swaps?

Swap betekent letterlijk ‘ruil’  of ‘uitwisseling’. Swaps zijn afgeleide producten, waarbij twee partijen kasstromen uitwisselen op basis van de evolutie van onderliggende financiële instrumenten, zoals rentevoeten of munten. Bedrijven kunnen via interest rate swaps (IRS, renteswaps) en currency swaps (valutaswaps) hun financieel resultaat efficiënter beheren. Hoe gaat dat in zijn werk? 

Interest rate swap (IRS)

Bij een renteswap of IRS wisselen de partijen de intrestbetalingen uit op een hoofdsom. De hoofdsom zelf wordt niet uitgewisseld, want die is voor beide partijen gelijk. De bekendste IRS is de plain vanilla swap, waarbij de ene partij een vaste rente betaalt,  terwijl de andere een variabele rente betaalt – doorgaans op basis van de LIBOR of EURIBOR. 

Currency swap

Bij een valutaswap vindt er een uitwisseling plaats tussen kredieten in twee verschillende munten. Bij dit type swap worden zowel de interesten als de hoofdsom omgeruild. 
Een IRS en een currency swap laten een bedrijf toe respectievelijk het rente- en muntrisico te beheren. Zo maken ze de resultaten van het bedrijf minder onderhevig aan koersschommelingen. Evengoed kunnen ze de swaps speculatief inzetten. In dat geval trachten ze winst te slaan uit hun overtuiging over toekomstige munt- of renteontwikkelingen. 

Twee partijen, twee verschillende doelstellingen

Wat is het nut van een swap? Beide partijen krijgen precies wat ze zoeken: bescherming tegen onverwachte rente- en muntontwikkelingen, óf een voorspelbaar resultaat, óf een lagere rentekost óf een potentiële winst. Twee voorbeelden.

•    Stel dat bedrijf X een stabieler financieel resultaat wil, en daarom zijn krediet met variabele rente wil omzetten naar een krediet met vaste rente. Bedrijf Y is er dan weer van overtuigd dat de rente gaat dalen. Het denkt erbij te winnen als het zijn krediet met vaste rente omzet naar een lening met variabele rente. Beide partijen realiseren hun doel. Bedrijf X kan haar financieel resultaat nu perfect voorspellen, en bedrijf Y kan winst halen uit de transactie … maar enkel als haar rentevoorspelling uitkomt.

•    Nemen we een voorbeeld van een currency swap. Twee bedrijven, A en B: A is gevestigd in Gent, B is gevestigd in het Verenigd Koninkrijk. Bedrijf A breidt uit in het VK en heeft een krediet nodig in Britse ponden. Bedrijf B wenst een krediet in euro’s. Doorgaans leent een bedrijf in eigen land aan een veel interessanter tarief dan in het buitenland. Daarom sluiten bedrijf A en B ieder een krediet af in hun thuisland, en wisselen ze vervolgens via een currency swap de betalingen van interest en hoofdsom uit. Dat levert beide partijen een flinke rentebesparing op. Het eindresultaat hangt uiteraard nog af van de wisselkoers. 

Risico’s van een swap

Er zijn risico’s verbonden aan swaps. Vermits het gaat om een uitwisseling van betalingen, moet je rekening houden met het tegenpartijrisico. Er bestaat altijd een kans dat de tegenpartij haar betalingsverplichtingen niet nakomt. En gebruik je de swap niet als bescherming maar speculatief (om in te spelen op een overtuiging over de toekomstige marktevolutie), dan riskeer je verlies indien je voorspelling fout bleek. Swaps zijn complexe producten, die voornamelijk door professionele beleggers gebruikt worden. Maar als particuliere belegger is het goed om het basismechanisme te begrijpen, zodat je weet wat er in je portefeuille of fonds gebeurt.