Laat uw erfgenamen meer na via een duolegaat

Uw erfgenamen netto meer nalaten en tegelijk een goed doel steunen: via een duolegaat kan dat. De formule is vooral interessant bij schenkingen aan nichtjes, neefjes en niet-familieleden.

Wat is het?

Een duolegaat is een speciale vorm om uw erfenis te regelen. Het gaat om een schikking waarbij u per testament uw vermogen deels nalaat aan een gekozen erfgenaam en deels aan een goed doel. Die laatste moet er zich dan wel toe verbinden om zowel de erfbelasting op zijn deel als op het deel van de andere begunstigde te dragen. Die laatste krijgt zijn deel bijgevolg netto. 

De techniek is vooral interessant als u een deel van uw vermogen wil De techniek is vooral interessant als u een deel van uw vermogen wil schenken aan familieleden waarmee de familieband al iets minder strak is, zoals neefjes en nichtjes, of aan derden. Ze laat immers toe om de hoogste belastingen te vermijden.

De erfenisbelasting – ook wel successierechten genoemd – is een progressieve belasting. Hoe hoger het bedrag dat iemand krijgt, hoe meer belastingen hij moet betalen. Voorts hangen de erfbelastingen ook af van de graad van verwantschap. Hoe nauwer de familieband, hoe lager het tarief. Hoe verder iemand staat, hoe meer hij moet neertellen.

De tarieven voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel zijn verschillend, waardoor de uitkomst per gewest anders zal zijn. Toch blijft de redenering overal geldig.

Afrekening zonder duolegaat

Een voorbeeld maakt veel duidelijk. Veronderstel dat René 100.000 euro nalaat aan zijn nichtje Amandine.

• In Vlaanderen betaalt ze daarop 47.500 euro aan erfbelasting (45% op de schijf tot 75.000 euro en 55% op de schijf daarboven). Na 1 september 2018, als de tarieven verlagen, wordt dat 40.500 euro (25% op de schijf tot 35.000 euro + 45% op de volgende schijf tot 75.000 euro + 55% op schijf boven 75.000 euro).
• In het Waals Gewest is dat 40.625 euro (25% op eerste schijf van 12.500 euro + 30% op de schijf tot 25.000 euro + 40% op schijf tot 75.000 euro + 55% op schijf boven 75.000 euro.
• En in Brussel 42.500 euro (35% op de schijf tot 50.000 euro en 50% op de volgende schijf tot 100.000 euro.
• Dit maakt dus dat ze netto 52.500 euro (Vlaanderen), 59.375 euro (Wallonië) of 57.500 euro overhoudt.

Afrekening met duolegaat

Via een duolegaat kan dat bedrag omlaag. Veronderstel dat René zijn nichtje 60.000 euro nalaat en 40.000 euro schenkt aan het goede doel, met als bijkomende opdracht voor deze laatste om de totale erfbelasting te betalen.

• In dat geval zal het goede doel in Vlaanderen in totaal 30.400 euro aan erfbelasting betalen, namelijk 60.000 euro x 45% of 27.000 euro voor Amandine en 40.000 x 8,5% voor het eigen deel. Het tarief voor goede doelen bedraagt immers maar 8,5% en dat ongeacht het bedrag.
• In Wallonië komt de factuur van de erfenisbelasting uit op 20.875 euro voor het deel van Amandine en 40.000 euro x 7% of 2.800 euro voor het aandeel van het goede doel of 23.675 euro in totaal.
• In Brussel wordt dat 22.500 euro + 40.000 x 25% of 32.500 euro. Voor organisaties die geen fiscaal attest kunnen afleveren voor de inkomstenbelasting bedraagt de erfbelasting in het hoofdstedelijke gewest namelijk 25%, voor organisaties die dat wel kunnen, zakt het tot 12,5%.
• Amandine houdt in alle gewesten dus netto 60.000 euro over, wat meer is dan wanneer ze de volledige erfenis zou krijgen. Bovendien gaat er in Vlaanderen 9.600 euro netto naar het goede doel, in Wallonië is dat 16.325 euro, in Brussel 7.500 euro (bij een tarief van 25% voor het goede doel).

Het gelag wordt bij een duolegaat dus betaald door de regionale schatkisten.

Ook in rechte lijn

De oefening kan ook worden gemaakt voor directe erfgenamen in rechte lijn en voor erflatingen aan broers en zussen, maar voor deze categorieën liggen de tarieven voor de erfbelasting een pak lager. Om het duolegaat in deze gevallen fiscaal aantrekkelijk te maken, is een hoger erfbedrag vereist.