Hoe worden forwards en futures gebruikt?

Risico’s horen bij het leven. Dat geldt ook voor ondernemen. Maar sommige risico’s proberen bedrijfsleiders in te perken, bijvoorbeeld het risico op een rentestijging of een muntontwaarding. Futures en forwards helpen hen om deze risico’s af te dekken. Vermits het om complexe producten gaat, zijn ze vooral bestemd voor professionals.

Het verschil tussen een forward en een future

Een forward en future zijn allebei termijncontracten. De partijen spreken af het onderliggende actief (zoals een grondstof, de rente of valuta) te kopen of te verkopen tegen een bepaalde prijs en op een bepaalde datum.  

• Futures zijn gestandaardiseerde contracten. De hoeveelheid en kwaliteit van het onderliggende en de plaats en het moment van de levering is standaard vastgelegd, enkel de prijs is variabel. Futures worden op de beurs verhandeld, bijvoorbeeld op de New York Mercantile Exchange (NYMEX). Meestal worden de posities afgesloten vóór de vervaldag, er vindt er dus geen levering van het onderliggende plaats.

• Forwardcontracten worden op maat gemaakt tussen twee partijen, en zijn dus niet gestandaardiseerd. Meestal vindt de levering of de uitbetaling pas op het einde van het contract plaats.

Forwards en futures in professioneel risicobeheer

Bedrijven kunnen beide afgeleide producten inzetten om hun risico’s beter te beheren, het is te zeggen: hun resultaat voorspelbaarder te maken. Risicomanagers houden rekening met verschillende scenario’s voor variabelen die hun business substantieel beïnvloeden: de rentestand, de koers van de dollar, de olieprijs, enzovoort. Vervolgens bepalen ze het risiconiveau dat zij aanvaardbaar vinden. Dankzij forwards en futures kunnen zij het risico efficiënt en tegen relatief lage transactiekosten laten zakken tot op het gewenst niveau. Hedging heet dat. Je leest er meer over in onze blog. We bekijken twee voorbeelden.

Forward Rate Agreement of FRA

Stel: Bedrijf A plant volgend jaar een nieuwe fabriek te bouwen, en zal daarvoor binnen een paar maanden een zware lening aangaan. De financieel directeur vreest dat er een rentestijging staat aan te komen. Hij kan dan een Forward Rate Agreement (FRA) afsluiten. Als de rente inderdaad stijgt, zal de directeur winst boeken op de FRA. Daarmee compenseert hij (deels) de toegenomen rentekost op zijn toekomstige krediet. En als de rente daalt? Dan verliest hij op zijn FRA-transactie, maar zal hij wel een goedkoper krediet kunnen aangaan.

Olie-futures

Een olie-future is een contract waarbij twee partijen overeenkomen olie te leveren in de toekomst tegen een bepaalde prijs. De koper van de olie-future is verplicht de olie te kopen, de verkoper de olie te verkopen tegen de vooropgestelde prijs. Stel dat bedrijf B olieproducent is. De risk manager merkt een neerwaartse druk op de olieprijzen als gevolg van een tragere economische groei. Hij weet dat het bedrijf in de problemen komt als de olieprijs onder de 70 euro zakt. Wat doet hij? Hij verkoopt een ruwe olie-future op 70 euro met vervaldag volgende maand. Daalt de olieprijs verder, dan maakt hij winst op zijn future-transactie als hij zijn positie terugdraait (in dit geval terugkoopt). Daarmee compenseert hij de lagere opbrengst van zijn reële olieverkopen. Stijgt de olieprijs, dan gebeurt het omgekeerde: zijn reële olieverkopen brengen meer op, maar hij zal zijn future-positie met verlies moeten terugkopen.

Speculatief – enkel voor pro’s

In beide voorbeelden speculeert de manager op basis van zijn overtuiging over de toekomst. Hij vreest dat zich een bepaald nadelig scenario zal voordoen, en wil daarom zijn resultaat veilig stellen en vastleggen. Maar dat heeft ook een keerzijde: moest zijn voorspelling niet uitkomen, dan zal hij niet profiteren van mogelijke winsten. Het opwaartse potentieel wordt geplafonneerd. De financieel directeur ziet door zijn FRA-transactie af van de mogelijkheid om te profiteren van dalende rentevoeten. En de olieproducent veegt door zijn future-verkoop de mogelijkheid weg meer winst te boeken als de olieprijs zou stijgen.

Handelen in forwards en futures veronderstelt een grondige kennis van de onderliggende markten en een diep inzicht in risicobeheer. Daarom is de handel in deze afgeleide producten vooral een zaak van professionele investeerders.