Anders samen gaan leven? Ontdek cohousing

Samenleven, waarden delen, elkaar helpen, … dat is de echte betekenis van cohousing. Spreekt het concept u aan? Maar waarover gaat het juist?

Wij leven niet meer zoals 50 jaar geleden. Wij werken anders, reizen anders en … wonen anders. Terwijl eengezinswoningen nog de regel blijven, zit de cohousingformule in de lift. Het gaat om een vorm van samenwonen, waarbij meerdere personen en/of gezinnen over hun eigen woonruimte beschikken, maar daarnaast ook gemeenschappelijke ruimtes delen en een sociaal en solidair project met elkaar willen aangaan.

Wat is cohousing?

Cohousing, gemeenschappelijk of collectief wonen, … deze woonvorm krijgt allerlei namen. Denk bij cohousing niet meteen aan een groep studenten die besluiten samen een huis te huren en in “koten” onder te verdelen. Bij cohousing in de echte betekenis vinden meerdere gezinnen en eventueel alleenstaanden elkaar rond gemeenschappelijke projecten (solidariteit, duurzaamheid, ecologie, diversiteit, betaalbaar wonen, zelfvoorziening, …). Elk gezin en elke persoon heeft eigen woonruimtes, maar ze maken ook gebruik van openbare of gedeelde ruimtes. Soms gaat het om een gedeelde keuken, soms eet iedereen samen, soms delen de bewoners een tuin, moestuin of ontspanningsruimtes. Er zijn geen van bovenaf opgelegde regels: de bewoners beslissen onder elkaar hoe ze vlot kunnen samenleven en welke regels er nodig zijn om wrijvingen te vermijden.

Voor wie is cohousing bedoeld?

Iedereen kan toetreden tot een cohousingproject. Dat het alleen maar om jonge en trendgevoelige yuppies met jonge kinderen zou gaan, is een vooroordeel. Alle lagen van de bevolking en alle personen kunnen de voordelen van collectief wonen plukken. Denk aan bejaarden die de eenzaamheid ontvluchten, jonge gezinnen voor wie betaalbaar wonen belangrijk is, eenoudergezinnen die willen samenleven met andere gezinnen met jonge kinderen … Sommige projecten worden met een welbepaald doel opgestart. Grootouders wonen bijvoorbeeld samen met kinderen en kleinkinderen in een kangoeroewoning of een student trekt in bij een bejaarde voor een beetje hulp en gezelschap.

Hoe begint u aan een cohousingproject?

Lijkt cohousing u een interessante woonformule? Richt dan met de andere toekomstige bewoners een groep op en ga op zoek naar vastgoed dat (eventueel na renovatie) geschikt is om in te richten voor cohousing. Of sluit aan bij een collectieve woongemeenschap waarin woonruimte is vrijgekomen. Lijkt de formule u aantrekkelijk, maar bent u niet van plan om al meteen (mede-)eigenaar te worden? Dan is huren zeker een optie. Er zijn gespecialiseerde websites in Vlaanderen, Brussel en Wallonië die u de kans bieden om op een aanbod in te gaan of zelf een zoekertje te plaatsen. Vervolgens kunt u de eventuele toekomstige medebewoners ontmoeten en kijken of het klikt. En al dan niet beslissen om de stap te zetten.

Hoe een cohousingproject financieren?

Hoeveel kost het om aan te sluiten bij een cohousinggroep en hoe financiert u zo’n project? Een cohousing oprichten en er wonen is niet noodzakelijk voordelig. Het klopt dat u bepaalde kosten kunt delen, bijvoorbeeld voor de gemeenschapsruimtes. Maar er is geen reden waarom de uitgaven voor uw privévertrekken lager zouden liggen dan bij andere, meer klassieke woonformules. Als er ingrijpende werken nodig zijn, moeten alle deelnemers kapitaalkrachtig genoeg zijn om er aan deel te nemen of bijvoorbeeld een renovatielening af te sluiten. Bovendien heeft een cohousing geen duidelijk juridisch statuut. De oprichters kiezen vaak voor een mede-eigendom, maar het kan ook om een vzw, coöperatieve, stichting of CLT (Community Land Trust) gaan. Elke formule heeft haar eigen voor- en nadelen. Zelfs een combinatie van meerdere rechtsvormen is mogelijk. Een goede begeleiding door een notaris met ervaring op dit domein lijkt dus noodzakelijk.