Wat is de energietransitie en wat hebben beleggers ermee te maken?
Door Schroders, fondsbeheermaatschappij
De overstap naar hernieuwbare energie krijgt vaart en zal waarschijnlijk zeer disruptief zijn.
Hernieuwbare energie is hard op weg een essentieel onderdeel van de energiemix te worden. In mei van dit jaar beleefde het VK voor het eerst sinds 1882 een hele week zonder steenkool te gebruiken voor de energieopwekking. Schone energiebronnen worden steeds vaker ingezet als betaalbare en emissiearme alternatieven voor steenkool, aardolie en aardgas.
Toch maakt hernieuwbare energie nog maar een klein deel van de wereldwijde energiemix uit. Dat moet aanzienlijk meer worden als we de klimaatdoelstellingen, waaronder het akkoord van Parijs om de temperatuurstijging tot 2°C te beperken, willen halen. Daarom is een snelle overstap naar hernieuwbare energiebronnen vereist.
Twee keer eerder is er een transitie naar nieuwe energiebronnen geweest: van traditionele biobrandstoffen (zoals hout) naar kolen aan het einde van de 19de eeuw, en van steenkool naar olie en gas halverwege de 20steeeuw. In de onderstaande grafiek is te zien hoe de wereldwijde energiemix sinds 1800 is veranderd.
Duidelijk is dat hernieuwbare bronnen op dit moment maar een klein deel van de mix uitmaken. In de komende 30 jaar zou het echter kunnen oplopen naar 30-40% van het totaal.
De twee vorige energietransities waren structurele veranderingen die zich voltrokken over lange periode en enorm disruptief bleken te zijn. Het gebruik van kolen werd versneld door de komst van de stoommachine. De transitie naar olie en gas werd gedreven door de overstap naar de interne verbrandingsmotor. Deze nieuwe technologieën leidden vervolgens tot ingrijpende maatschappelijke veranderingen.
Terwijl de volledige overstap op steenkool zo’n 70 jaar kostte en die naar olie en gas zo’n 50 jaar in beslag nam, zal de volledige overgang naar hernieuwbare bronnen zo ongeveer 30 jaar duren en dus aanzienlijk sneller gaan. Dat komt doordat het dit keer een gedwongen verandering is; de ernst van de dreiging door de klimaatverandering betekent dat de overgang door overheidsbeleid moet worden ondersteund.
Maar vervanging van fossiele brandstoffen door energie uit hernieuwbare bronnen is slechts een deel van de energietransitie. Even belangrijk is de ontwikkeling van de infrastructuur die nodig is om de overstap mogelijk te maken. Want bijvoorbeeld wind- en zonneparken kunnen wel een heleboel energie genereren als het waait of als de zon schijnt, maar die moet kunnen worden opgeslagen totdat de gebruikers deze nodig hebben.
Ook zal de toenemende vraag naar elektriciteit in plaats van andere vormen van energie enorme investeringen in de transmissie- en distributienetwerken vergen. Daarnaast zullen hoge investeringen nodig zijn om het hele systeem efficiënter te maken, vooral gericht op technologische oplossingen. Een groot deel van de hogere elektriciteitsvraag hangt samen met de groeiende populariteit van elektrisch rijden, en daarvoor zal nieuwe, grootschalige laad-infrastructuur moeten worden opgezet.
Kortom, de energietransitie omvat veel meer dan alleen het opwekken van stroom uit hernieuwbare bronnen. Ook uitbreiding van de infrastructuur voor elektrisch vervoer en energieopslag en betere transmissie- en distributienetwerken, gekoppeld aan het toenemende gebruik van technologieën om de energie-efficiëntie te verhogen, vormen onderdeel van de transitie. En dat zal de komende decennia een enorme disruptie in de energiesector teweegbrengen.
Deze publicatie bevat algemene informatie en vormt geen persoonlijk advies. Deze informatie kan veranderen of onderworpen zijn aan specifieke regels of interpretaties, afhankelijk van de situatie. Beobank is niet verantwoordelijk voor de juistheid, de volledigheid en de bijgewerkte versie van de informatie uit de genoemde bronnen.